تاریخچه تولید انواع قوطی های فلزی در ایران به سال 1309 شمسی برمیگردد. در آن زمان، شخصی به نام درخشان، که از مهاجران ساکن شوروی بود، اولین کارگاه قوطیسازی را راهاندازی کرد. او با پیتهای خالی بنزین و تکنیکهای ابتدایی، قوطیهای کنسرو را تولید کرد. با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، صنعت قوطیسازی در ایران به تدریج توسعه یافت و امروزه به یکی از صنایع پیشرفته تبدیل شده است. ساخت قوطیهای فلزی صنعتی یکی از صنایع مهم در تولید و بستهبندی مواد غذایی و غیر غذایی شناخت شده است. این صنعت با هدف حفظ کیفیت و ایمنی محصولات، به تولید قوطیهای فلزی میپردازد . بسته بندی با قوطی فلزی یکی از بهترین روشهای بستهبندی در قرن حاضر شناخته میشوند. در این مقاله، به بررسی فرآیند تولید و انواع مختلف قوطیهای فلزی میپردازیم.
ساخت قوطیهای فلزی صنعتی
روشهای مختلفی برای ساخت قوطیهای فلزی صنعتی وجود دارد همین امر باعث شده تا انواع مختلفی از قوطیها در بازار وجود داشته باشد که کارگاههای تولید کننده با توجه به نوع محصول خود میتوانند بهترین قوطی را انتخاب کنند. تولید قوطی فلزی با ورقهای قلع اندود یک روش پیچیده بوده و احتیاج به فناوری، دستگاه و تجهیزات پیشرفته دارد. کوچکترین اهمال کاری در ابعاد برش و جوشکاری قوطیهای فلزی باعث فساد محصولات درونی آن خواهد شد. از این رو درصد خطای این تجهیزات بسیار کم و در حد صفر است، به طوری که دقت و ابعاد این قطعات تابع تولرانس هایی در حد میکرون گزارش دادهاند. دو روش مختلف برای تولید انواع قوطی های فلزی وجود دارد که با نامهای سه تکه و دو تکه مشهور هستند. در ادامه هر کدام را جداگانه توضیح میدهیم.
الف) قوطیهای سهتکه از سه بخش اصلی بدنه، در و کف تشکیل شدهاند. تولید این قوطیها در چند مرحله انجام میشود. قدم اول لاک اندود کردن ورق است. ورق قلعاندود در خط لاکزنی پوشش داده میشود تا از خوردگی و آسیبهای محیطی محافظت شود. سپس برش قطعات بدنه را آغاز میکنند. قطعات بدنه قوطی با دستگاه قیچی دوبل برش داده میشوند تا با دستگاه بدنهساز، سیلندر بدنه قوطی تولید شود.
مرحله بعدی پوشاندن درز جوش است. درزجوش بدنه با پودر یا لاک به روش الکترواستاتیک پوشانده میشود تا از خوردگی و زنگ زدگی قوطی جلوگیری شود. درز جوش در کوره مخصوص پخته میشود. پخته شدن درزجوش کمک میکند تا به خوبی به سیلندر بدنه بچسبد. در مرحله نهایی، عملیاتهای مختلفی مانند کنگرهای کردن، برگرداندن لبه بدنه و دوخت کف به بدنه انجام میشود. برای ساخت قوطیهای فلزی صنعتی از سه روش جوشکاری زیر استفاده میشود:
- روش جوشکاری الکتریکی مقاومتی که با نام ERW Electrical Resistance Welding میشناسند
- درزجوش لیزری
- جوشکاری احیمی البته امروزه از جوشکاری لحیمی استفاده نمیشود چون باعث واکنشهای شیمیایی در محصولات درون قوطی فلزی میشود.
ب) انواع قوطی های فلزی دوتکه از دو بخش اصلی بدنه و کف تشکیل شدهاند. مراحل اولیه تولید این نوع قوطیها شبیه به قوطیهای سه تکه است چون در مرحله اول مانند قوطیهای سهتکه، ورق قلعاندود در خط لاکزنی پوشش داده میشود. سپس ورقهای بدنه به شکل زیگزاگ یا ساده برش داده میشود. ولی در قوطی دو تکه، ورق قلعاندود به داخل پرس تغذیه شده و با عملیات کشش و بازکشش، قوطی دوتکه تولید میشود. در این مرحله، لبهها نیز برگردانده میشوند.
بیشتر بخوانید: استفاده از تکنولوژی RFID در قوطی فلزی
انواع بستهبندی فلزی در صنایع مختلف
مدیران کارگاهها و کارخانههای تولیدی برای بستهبندی محصولات خود بهتر است با انواع بستهبندی فلزی در صنایع مختلف آشنایی کافی داشته و اطلاعات کاملتری کسب کنند. در صنعت قوطی سازی، قوطیهای فلزی به دو دسته اصلی قوطیهای غذایی و غیر غذایی تقسیم میشوند. هر یک از این دستهها ویژگیهای خاصی داشته و برای کاربردهای مختلف به کار میرود.
کاربرد قوطیهای فلزی غذایی به منظور بستهبندی مواد غذایی طراحی شدهاند و استانداردهای بهداشتی و ایمنی ملی و جهانی را دارند. قوطیهای غذایی از ورقهای قلعاندود تولید شده و مهمترین خاصیت آن ضد زنگ و مقاومت در برابر خوردگی است. از اینرو برای نگهداری مواد غذایی ایدهآل و کاربردی است. این قوطیها در اندازهها و اشکال مختلف به صورت دو تکه و سه تکه تولید میشوند که شامل قوطیهای کنسرو، سوپ، میوه و سبزیجات است.
انواع قوطی های فلزی غیر غذایی برای بستهبندی محصولات غیر خوراکی مانند رنگ، مواد شیمیایی، شویندهها، سموم و سایر محصولات صنعتی کاربرد دارند. قوطیهای غیر غذایی از مواد مقاومتری نسبت به قوطیهای غذایی ساخته میشوند. چون نیاز به محافظت از محتویات خود در برابر عوامل محیطی داشته و استحکام و مقاومت بالایی در برابر تنشهای محیطی دارند.
مزایا و معایب قوطیهای فلزی
در ادامه مزایا و معایب قوطیهای فلزی را مورد بررسی قرار میدهیم تا بیشتر با شرایط بستهبندی با این محصولات آشنایی داشته باشید. قوطی فلزی مانند هر محصول دیگر مزایا و معایب خاص خود را دارد که در جدول زیر با آنها اشاره کردهایم. ولی مزایای قوطی فلزی به اندازه زیاد است که اکثر تولید کنندگان بزرگ و کوچک به دنبال بستهبندی محصولات خود با قوطیهای فلزی هستند.
مزایای انواع قوطی های فلزی | معایب و چالشهای انواع قوطی های فلزی |
قوطیهای فلزی سبک هستند و در عین حال استحکام و مقاومت بالایی دارند. | اگرچه قوطیهای فلزی قابل بازیافت هستند، اما فرآیند تولید آنها میتواند به محیط زیست آسیب برساند. |
قوطیهای فلزی قابل بازیافت بوده و به عنوان مواد اولیه برای تولید محصولات جدید استفاده شوند. | با افزایش استفاده از بستهبندیهای پلاستیکی و کاغذی، قوطیهای فلزی با رقابت بیشتری مواجه شدهاند. |
قوطیهای فلزی عمر طولانی داشته و میتوانند به مدت طولانی محتویات خود را حفظ کنند. | هزینههای بالای تولید و تأمین مواد اولیه بر قیمت نهایی قوطیها تاثیر میگذارد. |
قوطیهای فلزی به خوبی از مواد غذایی و غیر غذایی در برابر نور، رطوبت و آلودگی محافظت میکنند. | برای تولید قوطیهای فلزی دو تکه و سه تکه احتیاج به دستگاهها و تجهیزات مدرن و پیشرفته است. |
بیشتر بخوانید: قوطی
نتیجهگیری
صنعت قوطیسازی در ایران یکی از صنایع مهم در کشور ما شناخته شده و نقش مهمی در بستهبندی و حفظ کیفیت محصولات ایفا میکند. با توجه به تاریخچه، فرآیند تولید انواع بستهبندی فلزی، میتوان به اهمیت این صنعت پی برد. با پیشرفت فناوری و افزایش تقاضا برای بستهبندیهای ایمن و کارآمد، انتظار میرود که صنعت قوطیسازی در آینده نیز به رشد و توسعه خود ادامه دهد. برای آشنایی بیشتر با محصولات و استعلام قیمت آن توصیه میکنیم به صورت آنلاین یا تلفنی با کارشناسان ما در ارتباط باشید تا آنها به صورت تخصصی و علمی شما را راهنمایی کنند.